Turizm sezonunun yoğunluğu gerekçe gösterilerek sektörde çalışan işçilerin hafta tatili uygulamasında önemli bir değişikliğe gidildi. TBMM’de kabul edilen yeni kanunla birlikte, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi alan konaklama tesisleri, çalışanlarını artık 10 güne kadar aralıksız çalıştırabilecek. İşçilere 11’inci günde hafta tatili verilecek.
Mevcut Uygulama: 6 Gün Çalış, 1 Gün Dinlen
4857 sayılı İş Kanunu’na göre, işçilere 6 gün çalıştıktan sonra 7’nci gün kesintisiz en az 24 saat hafta tatili hakkı tanınıyor. Anayasa'nın 50. maddesi de bu tatilin ücretli olması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, hafta tatilinde yapılan çalışmalar, fazla mesai kapsamında değerlendirilerek yüzde 50 zamlı ücretlendirme ile ödeniyor.
Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre, işçi hafta tatilinde bir saat dahi çalışsa bu durum “tatil yapılmadı” sayılıyor ve işverenin sorumluluğu doğuyor.
Yeni Uygulama: Turizmde 10 Gün Çalışma, 11’inci Gün Tatil
Yeni kanunla birlikte sadece turizm işletme belgeli otellerde çalışan işçiler için istisnai bir durum tanındı. Artık bu işçiler, 6+1 yerine 10+1 sistemine göre çalışabilecek. Yani haftada değil, her 11 günde bir hafta tatiline çıkabilecekler. En dikkat çeken nokta ise şu:
11. günde yapılan tatil, öncesindeki fazla çalışmaları telafi etmiyor. İşçinin hak ettiği hafta tatili kullanılmadan çalıştırılması durumunda, bu çalışmalara karşılık fazla mesai ücreti ödenmeyecek.
Hak Kaybı Tehlikesi Var mı?
Yeni düzenlemede, biriken hafta tatillerinin ne zaman telafi edileceğine dair bir hüküm bulunmuyor. Bu durum, işçilerin tüm sezon boyunca yalnızca 11 günde bir tatil yapmasına ve bu tatillerin toplu şekilde sezon sonuna ertelenmesine kapı aralıyor. Yargıtay’ın bu konuda içtihat geliştirmemiş olması, işçilerin hafta tatili hakkının fiilen ortadan kalkması riskini doğuruyor.
Diğer Sektörler de Talep Ediyor
Turizmdeki bu düzenlemenin ardından, özellikle inşaat sektörü başta olmak üzere bazı diğer sektörler de benzer esneklik taleplerinde bulunmaya başladı. Ancak uzmanlar, bu durumun işçi hakları açısından tehlikeli bir emsal teşkil edebileceğine dikkat çekiyor.
